|
Ciekawe imiona litewskie
|
|
|
06-11-2013, 08:07 AM RE: Ciekawe imiona litewskie
Aleksander Brückner ciekawie pisze o starożytnych imionach litewskich:
Nie zawadzi uwaga co do nazw osobowych (nie tylko jaćwińskich, ale i litewskich, tworzonych tak samo, z tych samych pierwiastków) owych Giedyminów; Olgierdów, Witowtów (fałszywie Witoldów), Kinstojtów, Jagiełów i Radziwiłów itp., tak znanych nam dźwiękiem, a tak obcych znaczeniem. Otóż nazwy litewskie urabiały się jak słowiańskie i aryjskie; składały się pierwotnie najczęściej z dwóch osnów, jakby nasze Stanisław; w potocznym używaniu skracano je od początku lub od końca, jak Sianek, Stach lub Sławek; nazwy bywały życzeniami pomyślności i bogactw, dumy i nadziei, rzadziej wyrazami zwątpienia i troski; wreszcie bywały i niezłożone, przezwiska od wzrostu i innych okoliczności. Przewijają się w nich osnowy bliskie znaczeniem, jak nasze lub i mił, mier (gockiego i in. pokrewieństwa) i sław (tłumaczenie tegoż); szyk ich dowolny, jak w naszych Gościrad i Radogost, Ludmiła i Miłosław. Takimiż są litewskie osnowy (przytaczamy je w polsko- ruskim brzmieniu, nie w oryginalnym): towt (lud), np. Towcigin (Strzeży-lud), Towciwił, Witowt; min. (mysł), Gajłemin i Minigaił (Lutomysł, Mindowg (Wielomysł), Gedymin (Żelimysł); mant (mysł czy „dostatek", choć łotewskie manta - majątek, żmudzkie mantingas - bogaty przytaczają, ale oba słowa nie zdają się pewne), Dowmont, Olgimont, Narymont, Montygaił, Montygerd, Montrym; Gerrd (sław), Olgerd, Dowgerd, Kantygerd (Cierpisław); kant (cierp), Dowkónt (Wielocierp), Kontrym; gaił (luty, porównaj gaita jędza w słowniku Szyrwdda), Jagaił (Jagiełło), Kinżgajł (Kieżgajł, początkowa osnowa powtarza się w Kinstojt, Kiejstut), Gailegedde, Gailemin, Montygaił, Nigaił, Sungaił; Wissebut (Wszedom por. Wissegerd - Wszesław i Wissygin - Wszebor), Narbut, Butrym, Butowit, Żwinbut, Korybut, Butwił; turt (skarb, majątek), Witort, Gotort; wii (ufność), Radziwił, Erdziwił, Wiligajł; dowg i tuł (wiele), Mindowg (Mendog), Tulegerd; wojsz (gości), Wajsznor i Narwojsz (Gościrad), Wojszwił (Gościżyd), Wojszelk itd., itd.3 Są i nazwy niezłożone, okolicznościowe, Trump (Krótki), Jawnut (Młodzik), Dauksza skrócenie od daug -wiele), Judki,, Jotkis i Judejk .Czarnoch, nazwy na ejk - ojko, bardzo częste, np. Borejko, Korejko, Ligejk, od lzgus - równy, Milejko, Romejko od romus - łagodny, Rustejko od rustas - groźny, (powstały i ze skracań dwuosnowych, niemal wszystkie już w XIII wieku) itd. Nazw żeńskich znamy niewiele: Łajma (dola), Danuta, Biruta (?), Pojata (bajeczna, o niej miały istnieć pieśni między ludem), Gaudemunta, Ringajła - najbardziej nam (od Konrada Wallenroda jeszcze) znana Aldona tj. Anna, pierwsza żona Kazimierza Wielkiego, a córka Giedymina, co tak pląsy lubiła, a strasznie skończyła, pojawia się dopiero u Stryjkowskiego. |
| top |
|
« Starszy wątek | Nowszy wątek »
|
| Wiadomości w tym wątku |
|
Ciekawe imiona litewskie - Vivian - 06-09-2013, 01:55 PM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Ewa - 06-11-2013, 08:07 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Krystyna - 06-22-2013, 08:53 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Pianola - 06-23-2013, 10:51 PM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Raja - 06-26-2013, 09:21 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Jola - 07-01-2013, 05:51 PM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Emmix - 07-07-2013, 08:12 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Melka - 07-27-2013, 07:23 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Jabłonka - 09-04-2013, 08:06 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Mariola - 09-10-2013, 10:14 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Beatris - 01-02-2014, 01:26 PM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Igiełka - 01-07-2014, 09:08 AM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Inona - 01-24-2014, 04:03 PM
RE: Ciekawe imiona litewskie - Ksymena - 02-20-2014, 08:50 AM
|
Użytkownicy przeglądający ten wątek: 1 gości


