Andrzej

Andrzej – imię męskie pochodzenia greckiego.
Pochodzi od greckiego imienia będącego zdrobnieniem od imion złożonych zawierających wyraz aner – "człowiek, mężczyzna" (inne źródło tłumaczy je też jako: "dzielny, mężny").
Nosił je jeden z apostołów. Imię występuje także w Biblii. Imię to jest popularne na całym świecie i ma wiele lokalnych mutacji.
Andrzej imieniny obchodzi:
6 stycznia, 19 stycznia, 26 stycznia, 2 lutego, 4 lutego, 12 kwietnia,
27 kwietnia, 13 maja, 15 maja, 16 maja (dzień śmierci św. Andrzeja Boboli),
17 maja, 25 maja, 29 maja, 30 maja, 3 czerwca, 4 lipca, 12 lipca, 13 lipca,
6 lipca, 21 lipca, 4 sierpnia, 19 sierpnia, 29 sierpnia, 20 września,
23 września, 17 października, 20 października, 1 listopada, 10 listopada,
24 listopada, 28 listopada, 30 listopada (św. Andrzeja Apostoła) i 10 grudnia.
Jest to jedno z najpopularniejszych imion męskich noszonych w Polsce - obecnie (stan na marzec 2009) na trzecim miejscu pod względem występowania wśród imion męskich (zajmuje piąte miejsce wśród imion w ogóle).
W dawnych czasach często stosowano zamienną formę tego imienia: Jędrzej (lub zdrobniale: "Jędrek", "Jędruś").
Obecnie można spotkać się właściwie tylko z tymi zdrobniałymi formami, zwłaszcza w relacjach osób bliskich.
Imię to, chociaż jest bardzo popularne, to jednak nie posiada wielu form zdrobniałych, co jest raczej dziwne dla języka polskiego.
Jedyne naprawdę popularne zdrobnienie tego imienia (oprócz Jędrek i Jędruś) to "Andrzejek".
Czasami można także spotkać się z "Endrju", "Endi" lub "Andy" (z języka angielskiego), "Andriusza", "Andriuszka", "Griusza" lub "Gruszeńka" (z języka rosyjskiego, zwłaszcza na wschodzie kraju). bądź też Ondrasz, Ondraszek (z języka słowackiego, szczególnie na południu Polski) ale są one zwykle stosowane w formie żartobliwej i raczej rzadko.
W języku polskim istnieje, choć jest rzadko spotykana, żeńska forma tego imienia: Andrzeja (a także Ondrzeja).
Część osób błędnie wywodzi z niego źródłosłów żeńskich imion: Angelina, Angela i Angelika; szczególnie dla spolszczonych form zapisu tych imion: Andżelina, Andżela i Andżelika (a zwłaszcza dla niepoprawnych ortograficznie, ale występujących czasem form zapisu:
Andrzelina, Andrzela i Andrzelika). W innych językach forma żeńska ma postać: Andrea (Ameryka Północna, Europa, Australia i Nowa Zelandia).
Jednakże we Włoszech Andrea to imię męskie, ekwiwalent imienia Andrzej.
Z imieninami obchodzonymi w dniu 30 listopada związane jest święto "Dnia św. Andrzeja", zwane także "Andrzejkami".
Przysłowia i powiedzenia związane z tym imieniem:
Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży.
Kiedy na Andrzeja poleje, cały rok nie w porę rolę moczy, suszy.
Na świętego Andrzeja dziewkom z wróżby nadzieja.
Na świętego Andrzeja trza kożucha dobrodzieja.
Święty Andrzej wróży szczęście i szybkie zamęście
Śnieg na Andrzeja dla zboża zła nadzieja.
Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła, to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima.
Gdy w Andrzeja deszcz lub słota, w grudniu drogi bez błota

ang. - Andrew
arab. - Andraws
arab. - اندراوس
biał. - Andrej
biał. - Андрэй
biał. - Andros
biał. - Andruk
biał. - Andrus
bułg. - Andrej
bułg. - Андрей
bułg. - Andrejko
chiń. - Āndélǔ
chorw. - Andrija
czes. - Ondřej
duń. - Andreas
esperanto - Andreo
est. - Andres
fiń. - Antti
fr. - André
gael. - Anndra
gr. - Ανδρέας
haw. - Anekelea
hisz. - Andrés
niderl. - Andries
niderl. - André
niderl. - Andre
isl. - Andrés
indon. - Andreas
katal. - Andreu
łac. - Andreas
lit. - Andrius
łot. - Andris
niem. - Andreas
niem. - Andree
nor. - Anders
port. - André
ros. - Andriej
ros. - Андрей
rum. - Andrei
serb. - Andrija
słowac. - Andrej
słowac. - Ondrej
słoweń. - Andrej
słoweń. - Andraž
sua. - Andalea
szw. - Andreas
szw. - Anders
węg. - András
wł. - Andrea
ukr. - Andrij
ukr. - Андрiй

Jędrzej Jędrek Jędruś Andrzejek Endrju Endi Andy Andriusza Andriuszka Griusza Gruszeńka Ondrasz Ondraszek Andrzeja Ondrzeja Andrea Andrew Andraws Andros Andruk Andrus Andrejko Āndélǔ Andrija Ondřej Andreas Andreo Andres Antti André Anndra Anekelea Andrés Andries Andre Andreu Andrius Andris Andree Anders Andriej Andrei Ondrej Andrej Andraž Andalea András Andrij اندراوس Андрэй Андрей Ανδρέας Андрiй

Andre Agassi - amerykański tenisista
André Marie Ampère - fizyk i matematyk, zajmował się badaniem zjawiska elektromagnetyzmu
André Tanneberger - niemiecki producent muzyczny, dj, remixer
Andrea Mantegna - włoski malarz i rytownik
Andreas Brehme - piłkarz niemiecki, mistrz świata
Anders Celsjusz - twórca skali temperatur
Andrea Casiraghi - członek monakijskiej rodziny królewskiej
Andreas Küttel - skoczek narciarski
Andrzej Adamczyk - polski polityk
Andrzej Ameljańczyk - polski wojskowy
Andrzej Ananicz - polski polityk, naukowiec, działacz opozycyjny, dyplomata, szef Agencji Wywiadu.
Andrzej Andrzejewski - gen. bryg. dowódca Brygady Lotnictwa Taktycznego, pilot instruktor
św. Andrzej Bobola - (1591-1657), jezuita, męczennik z XVII w.
Andrea Bocelli - włoski śpiewak
Andrzej Bolewski - mineralog
Andrzej Borowczyk - komentator sportowy
André Citroën - (1878-1935), francuski inżynier i przedsiębiorca, założyciel fabryki samochodów, których marka nosiła jego nazwisko
Andrzej Chronowski - polski polityk, działacz związkowy, senator
Andrzej Czaja - polski duchowny katolicki, biskup opolski
Andrzej Czajkowski - polski kompozytor
Andrzej Czerwiński - poseł PO
Andrzej Ćwierz - polski polityk
Andrzej Dąbrowski - polski piosenkarz i kierowca rajdowy
Andrzej Dera - polski polityk
Andrzej Dulęba - polski generał
Andrzej Dzięga - polski duchowny katolicki, arcybiskup ordynariusz szczecińsko-kamieński
Andrzej Fidyk - (1953-), polski filmowiec dokumentalista
Andrew Fletcher - angielski muzyk, współtwórca grupy Depeche Mode
Andrzej Frycz Modrzewski - (1503-1572), polski pisarz polityczny
Andrzej Galica - polski generał
Andrzej Galica - polski skoczek narciarski
Andrzej Grubba - (1958-2005), polski tenisista stołowy
Andrzej Grzesik - polski polityk
Andrzej Grzyb - polski polityk, poseł PSL
Andrzej Grzyb - polski polityk, senator PO
Andrzej Hiolski - polski śpiewak
Andrés Iniesta - hiszpański piłkarz
Andrew Jackson - (1767-1845), 7. prezydent USA
Andrzej Juskowiak - piłkarz
Andrzej Kijowski - pisarz
Andrzej Tadeusz Kijowski - publicysta
Andrzej Kołodziej - jeden z liderów pierwszej Solidarności
Andraž Kirm - słoweński piłkarz, zawodnik Wisły Kraków
Andrzej Strzelba - postać z serialu animowanego "Pod Gradobiciem Pytań"